Próchnica to jedna z najpowszechniejszych dziś chorób cywilizacyjnych, która wywoływana jest głównie przez pojawiające się w jamie ustnej bakterie. Popularną metodą zapobiegania jej jest fluoryzacja. Na czym dokładnie polega ten zabieg? Dlaczego przeprowadza się go w przedszkolach?
Fluoryzacja polega na minimalizowaniu ryzyka próchnicy dzięki zastosowaniu fluoru, który wnika wgłąb zęba przez szkliwo i oddziałuje na występujące tam związki wapniowe. Głównym celem jest tu uodpornienie wapnia na działanie pojawiających się w jamie ustnej kwasów poprzez zmniejszanie rozpuszczalności tego pierwiastka. Dzięki fluoryzacji zęby nie ulegają już tak szybko demineralizacji, a ponadto zabieg ten łagodzi objawy nadwrażliwości i w znacznym stopniu minimalizuje mnożenie się bakterii. To wszystko ma duży wpływ na obniżenie prawdopodobieństwa wystąpienia ubytków w uzębieniu. Co istotne, fluor jest skutecznym sposobem pozbywania się próchnicy w jej pierwszej fazie, gdy na zębach pojawiają się dopiero białe plamki. Jego brak sprawia natomiast, że szkliwo staje się zmiękczone i zwiększa się jego tendencja do pękania.
Fluoryzacja może być wykonywana zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Wiele przedszkoli decyduje się na tę formę profilaktyki próchnicy. Mimo że w Polsce nie brakuje gabinetów stomatologicznych, to stan uzębienia dzieci jest wręcz zatrważający. Jak pokazują badania przeprowadzone wśród 3-latków – aż 50% z nich posiada już próchnicę. Sytuacja pogarsza się wraz z wiekiem – w przypadku 6-latków występowanie choroby dochodzi już do 80%. Dla porównania w Skandynawii próchnica dotyczy zaledwie kilku procent dzieci w tym okresie życia. Fluoryzacja wykonywana w polskich przedszkolach to często jedyna forma zapobiegania chorobom zębów.
Zabieg fluoryzacji może być przeprowadzany kilkoma sposobami. Najczęściej to po prostu nakładanie na czyste zęby specjalnego lakieru lub preparatu żelowego (niekiedy również piankowego), który zawiera fluor. Już niewielka ilość środka pozostaje na powierzchni zębów przez parę godzin (czyli znacznie dłużej niż ma to miejsce w przypadku pasty), podczas których dochodzi do stopniowego uwalniania się jonów fluorkowych. Tuż po wykonaniu fluoryzacji zakazane jest jedzenie i picie – zaleca się powstrzymanie od tych czynności przez minimum godzinę. Trzeba podkreślić, że fluoryzacja jest oczywiście całkowicie bezbolesna i nie powoduje jakichkolwiek negatywnych odczuć ani dolegliwości, dlatego można bez obaw przeprowadzać ją u dzieci w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym. Cały zabieg trwa bardzo krótko – nie więcej niż kilka minut.
Warto jednak pamiętać, że fluoryzacja powinna być wykonywana jedynie przy zaleceniu stomatologa. To właśnie lekarz powinien decydować o konieczności, sposobie i częstotliwości przeprowadzania takiego zabiegu, aby nie doszło do przedawkowania fluoru, który w nadmiarze może być szkodliwy dla zdrowia. Z tego też powodu trzeba zwracać uwagę również na to, by dzieci w czasie higieny jamy ustnej dokładnie płukały buzię i wypluwały pastę.
Artykuł powstał przy współpracy z Hippolit |