Sód (Na) bo to on jest głównym pierwiastkiem wchodzącym w skład soli kuchennej występuje powszechnie w pożywieniu. Jego odpowiednia ilość umożliwia prawidłowe funkcjonowanie organów i układów wewnętrznych ludzkiego ciała. Dostarczając odpowiednią ilość sodu, która według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynosi 5g (tyle zawarte jest w jednej małej łyżeczce soli) zapewniamy sobie zdrowie. Statystyczny Kowalski spożywa aż do trzech razy więcej niż zaleca WHO.
Pierwiastek niezbędny do funkcjonowania organizmów
Sód jest niezbędny do utrzymania równowagi osmotycznej, co oznacza, że jest odpowiedzialny za regulację gospodarki wodnej organizmu. 8 gr sodu równoważne jest 1 litrowi wody, co za tym idzie niedobór tego pierwiastka może spowodować spore odwodnienie. Sód zwiększa wydzielanie soków trawiennych, pomaga więc w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego. A wraz z potasem i chlorem pozwala również na zachowanie odpowiedniej regulacji kwasowo-zasadowej w organizmie.
Za dużo solimy
Niestety spożycie sodu wzrasta, znajduje się on bowiem we wszystkich produktach gotowych i półproduktach, z których często korzystamy przygotowując posiłki, nie wspominając o występowaniu w produktach nieprzetworzonych. I niech rzuci kamień ten, który nie dosala dodatkowo do smaku…
Zbyt duże spożycie soli kumuluje sód w organizmie prowadząc do hipernatremii czyli zaburzenia gospodarki wodno – elektrolitowej. Można o niej mówić kiedy poziom sodu we krwi przekracza 145 mmol/l. Hipernatremia może prowadzić do nadciśnienia tętniczego i zaburzeń rytmu serca, więc nierzadko powodować stan zagrożenia życia. Najczęstszymi jej objawami są: pragnienie, nudności, senność, bóle głowy, następnie może wystąpić gorączka, przyspieszenie akcji serca, które może doprowadzić w efekcie nawet do utraty przytomności.
Aby zniwelować nadmiar sodu i uniknąć objawów towarzyszących hipernatremii należy uzupełnić niedobór wody w organizmie i zapobiegać utracie elektrolitów. Trzeba jednak pamiętać, że płyny powinny być uzupełniane powoli, w sposób umiarkowany.
Jest jednak ale…
Równie groźny dla naszego organizmu jest niedobór sodu – hiponatremia. Mimo tego, że statystycznie wszyscy przekraczamy normy spożycia soli, zdarza się, że w przypadku wzmożonego, długotrwałego wysiłku fizycznego czy też problemów z tarczycą (niedoczynność) jesteśmy narażeni na tę przypadłość. Niedobór sodu spowodowany jego brakiem w diecie jest bardzo rzadki.
O hiponatremii mówimy w przypadku spadku poziomu sodu poniżej 110 mmol/l, jeśli poziom taki jest długotrwały stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Może wystąpić obrzęk mózgu i zaburzenia oddychania. Śmiertelność w przypadku hiponatremii wynosi ok. 48%, nie należy więc jej lekceważyć.
Tak źle i tak niedobrze…
…trochę przewrotnie, ale jednak opierając się na ostatnich badaniach naukowych ciężko stwierdzić, po której stronie jest racja.
Jedne z ostatnich wyników badań Jana Staessena, światowego eksperta w dziedzinie nadciśnienia z Uniwersytetu w Leuven (Belgia), opublikowane w Journal of the American Medical Association, pozwalają dojść do wniosku, że spożywanie soli wcale nie jest szkodliwe dla organizmu, nie powoduje nadciśnienia, a zbyt niskie wartości sodu dostarczonego wraz z pożywieniem mogą potęgować stres i oddziaływać negatywnie na hormony. Badania przeprowadzone były na grupie osób wśród których nie wykazano szkodliwych właściwości spożycia soli.
Jest to zupełnie niestandardowe podejście do tematu, zwłaszcza że sprawozdanie z badań zostało opublikowane zaledwie trzy miesiące po tym jak rząd USA rozpoczął kampanię dotyczącą zmniejszenia spożycia soli.
Trzeba zachować zdrowy rozsądek i umiar…
Podsumowując – dostarczenie odpowiedniej ilości sodu jest niezwykle ważne dla prawidłowego funkcjonowania naszego ciała. Solić? Owszem, ale tylko potrawy, które przygotowujemy z nieprzetworzonej żywności. Nie solić? – Solenie jest zupełnie niepotrzebne w przypadku spożywania produktów gotowych, przygotowanych do zjedzenia po odgrzaniu, upieczeniu etc. Są one naszpikowane ogromną ilością soli, że dodatkowe użycie solniczki staje się zbyteczne. Umiar – w przypadku używania solniczek jest jak najbardziej zalecany. A kwestia tego co znajduje się w ich środku to już zupełnie odrębny temat.
Zapisz